پایان سه دور مذاکرات فشرده در بغداد
جلیلی: مذاکرات مفصل بود اما ناتمام ماند/ طرف مقابل بستهای ارائه نکرد/ اشتون: در زمینه راهبرد "گام به گام" مذاکرات را ادامه می دهیم
سه دور گفتگوی فشرده و حساس ایران و 1+5 سرانجام پنجشنبه شب به پایان رسید تا به دلیل انفعال طرف مقابل در برابر پیشنهادهای ایران، به گفته سعید جلیلی، گفتگوهای بغداد ناتمام باقی بماند. این در حالی است که نگرانی طرف مقابل از شکست مذاکرات سبب شد تا دور سوم مذاکرات با هدف جلب رضایت طرف ایرانی از سوی 1+5 درخواست شود.
به گزارش رجانیوز پس از پایان سه دور فشرده مذاکرات و در شرایطی که سطح پایین دیپلماتیک نمایندگان کشورهای مقابل ایران عملا امکان تصمیم گیری را از این گروه در قبال بسته پیشنهادی ایران گرفته بود، طرف مقابل تلاش کرد تا در دور سوم مذاکرات به نوعی رضایت ایران را جلب کرده و نتیجه گیری از مذاکرات را به دور بعدی که قرار است در 29 و 30 خرداد در مسکو برگزار شود موکول کنند.
این در حالی است که تعجیل اشتون برای ترک سالن کنفرانس خبری و عدم تمایل برای پاسخ به خبرنگاران از شرایط ناخوشایند 1+5 حکایت داشت . چنانکه پیشنهادات ایران 1+5 را در شرایطی قرار داد که نه میتوانست این پیشنهادات را رد کند و نه امکان قبول آنها را داشت.
در همین حال کاترین اشتون مسئول سیاسیت خارجی اتحادیه اروپا و سرپرست تیم مذاکره کننده 1+5 که ظاهرا تمایل زیادی برای پاسخ به سوالهای خبرنگاران نداشت، در کنفرانس مطبوعاتی بسیار کوتاهی گفت: ما در مورد غنیسازی 20 درصد صحبت کردیم و نمیخواهم وارد جزئیات در این زمینه شوم.
اشتون ضمن قدردانی از دولت عراق برای برگزاری این دوره از مذاکرات افزود: در این مذاکرات خواستیم، اعتمادسازی کنیم ایران پیشنهاد خود را ارائه کرد. ما در 2 روز گذشته جلسات عمومی و دوجانبه برگزار کردیم و دلایلی داریم که پیشرفت حاصل شده است.
اشتون ادامه داد: البته یک سری اختلافات باقی مانده و توافق کردیم که مذاکرات را ادامه دهیم.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با بیان اینکه دور بعدی گفتوگوها در 18 و 19 ژوئن در مسکو برگزار خواهد شد، اظهار داشت: توافق کردیم در مورد راهبرد گام به گام مذاکرات را ادامه دهیم و تلاش کنیم که مشکل را حل کنیم.
وی در پاسخ به سوالی با بیان اینکه مذاکره نیازمند زمان است، یادآور شد: در پروسه گام به گام اعتمادسازی و امید به وجود میآید و میتوان مسائل را به شکل درست حل کرد. دلایل مشترکی وجود دارد که ما به مذاکرات در آینده ادامه دهیم.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اضافه کرد: ما تاریخ و محل ملاقات را تعیین و توافق کردیم با آمادگی کامل در مسکو حاضر شویم و مسائل را در آنجا مورد بحث قرار دهیم.
خبرنگار کریستین ساینس مانیتور از اشتون پرسید زمانی که پیشنهادات 1+5 به ایران ارائه شد، این کشور چه واکنشی داشت، گفت: ما در مورد غنیسازی 20 درصد صحبت کردیم و نمیخواهم وارد جزئیات در این زمینه شوم. ما وجوه مشترکی داریم که میتوانیم در مورد جزئیات مسئله در گفتوگوهای بعدی صحبت کنیم.
جلیلی: امروز راهبرد " فشار ـ گفتگو" به راهبرد " همکاری ـ گفتگو" تبدیل شده است
سعید جلیلی نیز در میان خبرنگاران حاضر شد تا به صورت مفصل به سوالات خبرنگاران پاسخ دهد. دبير شوراي عالي امنيت ملي گفت: اين گفتوگوها بسيار مفصل بود ولي ناتمام ماند. هر دو طرف در اين گفتوگوها داراي ديدگاهها و پيشنهادات بودند.
سعيد جليلي در ابتداي سخنان خود با تشكر از دولت و ملت عراق به خاطر ميزباني اين اجلاس گفت: بسيار خوشحال هستيم كه امروز كشور عراق بعد از سقوط ديكتاتوري صدام و خروج نيروهاي بيگانه در سايهي وحدت و انسجام ملي كه دارد در روند سياسي دموكراتيك خود از جمله درخصوص تامين امنيت داخلي خود آنگونه موفق بوده كه اكنون عراق داراي جايگاه ارزشمند در منطقه و بينالملل است و بدون شك برگزاري اينگونه اجلاسها در عراق بيانگر اهميت كشور عراق است و اينكه عراق ميتواند در صحنههاي بينالمللي ايفاگر نقشهاي مهمي باشد و ما عميقا براي دولت و ملت عراق آرزوي موفقيتهاي بيشتر داريم.
وي در ادامه به مذاكرات صورت گرفته بين ايران و گروه 1+5 از روز گذشته تا به امروز اشاره و تصريح كرد: اين گفتوگوها فشرده و طولاني بود و از ظهر ديروز شروع شد و تا اكنون ادامه داشته و در اكثر ساعات اين گفتوگوها برگزار شده است. همانطور كه گفتم اين گفتوگوها بسيار مفصل بود ولي ناتمام ماند. هر دو طرف در اين گفتوگوها داراي ديدگاهها و پيشنهادات بودند.
جليلي با بيان اينكه در اين گفتوگوها شاهد فضاي خوبي بوديم و دو طرف گفتوگو مسائل خود را به صورت شفاف و صريح بيان كردند، افزود: نتيجهي اين گفتوگوها اين بود كه دو طرف با ديدگاههاي هم بهتر و بيشتر آشنا شدند.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران با اشاره به ارايهي بستهي پيشنهادي از سوي ايران در سه سال پيش گفت: در آن بستهي پيشنهادي موضوعاتي براي گفتوگو بيان شده بود و ما معتقديم كه ظرفيت گفتوگوها فرصتي است براي اينكه در مورد عرصههاي مختلف كه ميتواند منجر به صلح و امنيت بيشتر شود با هم گفتوگو كنيم.
او ادامه داد: در گفتوگوهاي استانبول دو طرف بر دو محور موضوعات براي گفتوگو توافق كردند؛ يكي مباحث هستهيي و ديگري در مورد مباحث غيرهستهيي كه مورد علاقهي دو طرف است و ميتواند موضوع گفتوگو قرار گيرد.
جليلي در ادامه تصريح كرد: ما در بستهي پيشنهادي خود در سه سال پيش بيان كرده بوديم كه با استفاده از مفهوم مردمسالاري و احترام به حقوق ملتها و آراي آنها ميتوان براي بسياري از موضوعات منطقهيي گفتوگو و پيشنهادي ارايه داد و يكي از اين پيشنهادات در مورد بحرين و احترام به حقوق مردم آنها و اهميت دموكراسي در اين ارتباط و برخورداري همهي مردم از حق راي بود. آنها نيز در زمينهي غيرهستهيي دو پيشنهاد را داشتند از جمله مقابله با دزدان دريايي و امنيت آبهاي دريايي و دوم مبارزه با مواد مخدر بود كه جمهوري اسلامي ايران در ارتباط با هر دو موضوع پيشنهادات خود را ارايه داد.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران اظهار كرد: در مورد محور هستهيي نيز همانطور كه گفتم بحثهاي طولاني و جدي و اساسي بين دو طرف انجام شد و ما در موضوع همكاري براي برنامهي هستهيي ايران پيشنهادات جدي داشتيم و آنچه كه اهميت دارد در اين گفتوگوها بهخصوص در مورد مسائل هستهيي و همكاريهاي هستهيي با جمهوري اسلامي ايران و بايد مورد اهميت و توجه قرار بگيرد توجه به حقوق ملتها از جمله حقوق ملت ايران است. ما معتقديم كه دستيابي به انرژي صلحآميز هستهيي حق تمام اعضاي انپيتي است و شعار ما "انرژي صلحآميز هستهيي براي همه، سلاح هستهيي براي هيچكس" است.
او با تاكيد بر اينكه جمهوري اسلامي ايران طبق انپيتي به وظايف خود عمل ميكند و يك عضو فعال انپيتي و مدعي براي خلع سلاح است، افزود: ما ميگوييم كه دستيابي به انرژي صلحآميز براي تمام اعضاي انپيتي و استفاده از آن يك حق است و بايد به آن احترام گذاشت.
جليلي گفت: يكي از مباحث مهم در استفاده از انرژي صلحآميز هستهيي و دستيابي به اين انرژي، داشتن چرخهي سوخت و غنيسازي است و تاكيد داريم كه اين حق مسلم ماست و ما طبق انپيتي حق داشتن انرژي صلحآميز و حق غنيسازي اورانيوم را دارا هستيم و بر همين مبنا هرگونه همكاري و بحث در زمينهي همكاريهاي هستهيي را قابل قبول ميدانيم.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران، يكي ديگر از موضوعات مهم در اين زمينه را بحث جلب اعتماد مردم ايران عنوان و تصريح كرد: مسير گفتوگو براي همكاريها وقتي ميتواند موفق و رو به جلو باشد كه مسيرهاي تخريبي به موازات آن نباشد و اين يك مقولهي جدي براي ماست.
به گزارش خبرنگار ايسنا در ادامهي اين كنفرانس خبري، سعيد جليلي با اشاره به گفتوگوهاي ميان ايران و 1+5 اظهار كرد: در اين گفتوگوها دو طرف ديدگاههاي خود را مطرح كردند اما اين گفتوگوها هنوز تمام نشده است و كمتر از يك ماه ديگر در مسكو اجلاس ديگري را خواهيم داشت.
او افزود: قرار است كارشناسان در مورد مسائل مورد نظر گفتوگو كنند و زمينه را براي گفتوگوهاي مسكو آماده كنند. اميدواريم با مسير گفتوگو براي همكاري كه تنها مسير براي حركتهاي اينچنيني است گفتوگوهاي موفق و روبه جلوي بيشتر از قبل را شاهد باشيم.
جليلي در ادامه در پاسخ به خبرنگار شبكه خبر مبني بر اينكه هياتهاي مذاكرهكننده از سوي 1+5 در سطح معاونان شركت كردهاند و قدرت تصميمگيري ندارند، آيا اين تاثيري در روند مذاكرات داشته است يا نه؟ گفت: اينكه گفتوگوها طولاني شد به دليل وجود ايدهها و موضوعات مختلف بود كه دو طرف به صراحت آنها را مطرح كردند و اين نشانگر جدي بودن گفتوگوهاست.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران تصريح كرد: نگاه 1+5 به اين گفتوگوها به اين صورت است كه اين مذاكرات رو به جلو باشد و ما همواره اين موضوع را اعلام كردهايم و حاضريم هماكنون نيز مذاكرات را ادامه دهيم و آمادگي خود را براي ادامهي مذاكرات در فردا نيز اعلام ميكنيم. حال اين مذاكرات ميتواند در زمينهي هستهيي و غيرهستهيي باشد كه ما براي آن آمادهايم.
در ادامهي كنفرانس، جليلي در پاسخ به خبرنگار العراقيه نيز گفت: اينكه طرف مذاكره چه مسائلي را در مذاكرات مطرح كردند بايد از خودشان بپرسيد. تمام طرفهاي مذاكره با يكديگر همكاري داشتند و دربارهي مسائل مطرح شده صحبت كرديم.
وي در پاسخ به سوال خبرنگار ديگري دربارهي نقش عراق اظهار كرد: نقش عراق بسيار مثبت و ايجابي بود و امروز دولت عراق يك دولت ممتاز در صحنهي بينالمللي است كه اجلاس هفت كشور در آن يكي از اين نمونههاست. دولت عراق امروز مورد احترام و اعتماد همهي هفت كشور بود.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران ادامه داد: اينكه در مورد حقوق هستهيي ايران چه تضميني وجود دارد بايد بگويم كه ما معتقديم خود انپيتي و آژانس بايد به عنوان نهادهاي قانوني و بينالمللي تقويت شوند و تقويت اينها به اين صورت ممكن است كه بين تكاليف و حقوق اعضا توازن برقرار باشد و اعضا به همان ميزان كه به وظايف خود عمل ميكنند از حقوق برخوردار باشند و اين ميتواند يك مبناي قوي براي استفادهي اعضا از حقوق هستهيي خودشان باشد.
جليلي در پاسخ به سوال خبرنگاري دربارهي گفتوگوهاي استانبول يادآور شد: در گفتوگوي استانبول دو طرف توافقهايي روي چند موضوع داشتند؛ يكي اينكه گفتوگو براي همكاري باشد و به صورت يك فرآيند داراي يك مسير باشد و بر اساس عمل متقابل و گام متقابل صورت گيرد. در مذاكرات بغداد نيز ما بر روي اين موضوعات تاكيد كرديم.
او در پاسخ به سوال ديگري نيز گفت: يكي از بحثهاي اساسي در اين گفتوگوها پيشنهادهاي مختلفي بود كه حتي در زمينههاي هستهيي مطرح شد و همچنين بحثها و گفتوگوهايي پيرامون مباحث غيرهستهيي مورد بحث قرار گرفت و قرار شد در هر دو زمينه كارشناسان به بحث و بررسي بپردازند.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران با اشاره به مسالهي غنيسازي اورانيوم خاطرنشان كرد: ما بارها بيان كردهايم و در اين گفتوگوها نيز اين مساله را مطرح كرديم كه غنيسازي اورانيوم جزو حقوق مسلم اعضاي انپيتي است و اين موضوعي است كه هم در انپيتي و هم در بازنگري آن در نيويورك وبا اجماع اعضا مورد تاييد قرار گرفت.
جليلي خاطرنشان كرد: جمهوري اسلامي ايران بر حق خود براي استفادهي صلحآميز و بهخصوص غنيسازي اورانيوم تاكيد دارد.
وي تصريح كرد: آنچه جمهوري اسلامي به دنبال آن است بحث استفادهي صلحآميز از انرژي هستهيي است. بيش از دو سال پيش ما براي استفادهي صلحآميز به غنيسازي اورانيوم با غناي 20 درصد نياز داشتيم. رآكتور تهران كه يك رآكتور تحقيقاتي بود و توليدات آن مصارف دارويي و درماني داشت و بيش از يك ميليون بيمار از اين داروها استفاده ميكردند، ما براي سوخت رآكتور به غنيسازي 20 درصد نياز داشتيم. لذا نامهاي به مديركل وقت آژانس يعني آقاي البرادعي نوشتيم و خواستيم كه اين سوخت را در اختيار ايران قرار دهد.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران ادامه داد: طبق اساسنامه، آژانس وظيفه دارد دسترسي به انرژي صلحآميز هستهيي را براي اعضا تسهيل كند اما اين مساله كه صرفا مصارف درماني داشت با كارشكنيهايي مواجه شد و اورانيوم غني شده 20 درصد را به ما ندادند و اين در حالي بود كه ما خود دو سال پيش اين پيشنهاد را مطرح كرديم كه اين سوخت را به ما بفروشيد ولي آنها امتناع كردند.
جليلي افزود: بر اين مبنا سعي كرديم كه با ظرفيت بومي خودمان سوخت توليد كنيم و اين سوخت را به بركت تلاش دانشمندان ايراني كه متوسط سن آنها برابر با سن انقلاب از زمان پيروزي آن است توانستيم تا 20 درصد غنيسازي كرده و به تبديل آن به مجتمع سوخت دسترسي پيدا كنيم و امروز نيز از اين موضوع بيش از يك ميليون بيمار استفاده ميكنند و كاملا صلحآميز و تحت نظارت آژانس است.
او تاكيد كرد: در همهي گفتوگوها دو طرف مذاكره نيز تاكيد داشتند كه استفادهي صلحآميز از انرژي هستهيي حق ايران است و قابل انكار نيست و ما گفتهايم كه در اين چارچوب ميتوانيم گفتوگوها را ادامه دهيم.
سعيد جليلي در ادامهي گفتوگوي خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه خانم اشتون اعلام كرده ايران راجع به گفتوگو در مورد غنيسازي 20 درصد و مسائل مرتبط با آن اعلام آمادگي كرده است، گفت: همانطور كه گفتم ما معتقديم غنيسازي براي مصارف صلحآميز هستهيي جزو حقوق مسلم ايران است.
وي همچنين در پاسخ به اين سوال كه با توجه به اينكه دور بعدي مذاكرات ايران و 1+5 در مسكو و در تاريخ 18 و 19 ژوئن خواهد بود و آيا احتمال ميدهيد و اين انتظار وجود ندارد كه تحريمهاي يكجانبهي برخي از كشورهاي عضو اين گروه برداشته شود با توجه به اينكه شما تاكيد كردهايد گفتوگوها در صورتي ميتواند رو به جلو باشد كه مسير تخريب به موازات آن نباشد؟ اظهار كرد: من قبل از آغاز گفتوگوها در تهران به صراحت بيان كردم كه آنچه كه امروز به پايان رسيده مسير فشار عليه ملت ايران است و اين مسير، مسيري بنبست و بينتيجه است و آنچه كه ميتواند موفقيت را تضمين كند بحث گفتوگو و همكاري است و ما توصيه ميكنيم براي اينكه گفتوگوها موفق رو به جلو باشد در راهبرد گفتوگو و همكاري عمل شود.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگار ديگري مبني بر اينكه آيا در مورد مسائل اقتصادي نيز بحث و گفتوگويي صورت گرفت؟ يادآور شد: همانطور كه اشاره كردم در سه سال پيش در بستهي پيشنهادي ما سه محور براي همكاري و گفتوگو مطرح بود كه از جمله همكاريهاي اقتصادي بهخصوص در زمينهي تامين و امنيت انرژي بود.
جليلي با اشاره به ظرفيت اقتصادي جمهوري اسلامي ايران بهخصوص در زمينهي انرژي و غير قابل انكار بودن اين ظرفيتها، تصريح كرد: اين يكي از موضوعاتي است كه در اجلاس آينده ميتواند مورد توجه قرار بگيرد و در مورد آن گفتوگو شود. البته تمام اين بحثها همانطور كه اشاره كردم بايد در راهبرد گفتوگو و همكاري باشد و راهبرد فشار به پايان خود رسيده است.
1+5 نيز در گفتوگوها بيان كردند كه فتواي مقام معظم رهبري در مورد حرمت سلاحهاي كشتارجمعي يك ظرفيت بزرگ را براي خلع سلاح ايجاد ميكند
او در ادامه با بيان اينكه در اين گفتوگوها چند بحث اساسي داشتيم، خاطرنشان كرد: مباحثي كه ما مطرح كرديم فقط مربوط به فعاليتهاي هستهيي ايران نيست. ما در ارتباط با بحث خلع سلاح و محكوم كردن سلاحهاي كشتار جمعي تاكيد كرديم؛ چرا كه جمهوري اسلامي ايران در اين زمينه يكي از مدعيان خلع سلاح است و دو سال پيش نيز در همين راستا اجلاس خلع سلاح را در تهران برگزار كرديم و خود آنها نيز در اين گفتوگوها بيان كردند كه فتواي مقام معظم رهبري در مورد حرمت سلاحهاي كشتارجمعي يك ظرفيت بزرگ را براي خلع سلاح ايجاد ميكند كه فقط محدود به ايران نيست بلكه يك نظريهي ديني است و ميتوان از آن به عنوان يك فرصت در بحث خلع سلاح استفاده شود.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران گفت: ما همچنين در مورد حقوق اعضاي عضو انپيتي نيز تاكيد داشتيم كه غنيسازي اورانيوم براي مصارف صلحآميز حق كشورهاي عضو انپيتي است و اين حق بايد مورد احترام باشد. در انپيتي براي كشورهاي عضو يك حقوق و تكاليفي تعريف شده است و نبايد به گونهاي عمل كرد كه براي هيچيك از اعضا اينگونه باشد كه مثلا تكليفش بيشتر و از حق خود كمتر بتواند استفاده كند.
وي با بيان اينكه در عرصهي همكاريهاي هستهيي عرصههاي مختلفي وجود دارد كه ناظر بر مصارف انساني،دارويي و صلحآميز است و اين همكاريها ميتواند بستري را براي همكاري بين كشورها شكل دهد.
جليلي همچنين در بخش ديگري از اين نشست خبري با بيان اينكه بعد از گفتوگوهاي استانبول آنها براي حركت در مسير گفتوگو براي همكاري در عرصههاي مختلف علاقه نشان دادند و ما نيز استقبال كرديم، اظهار كرد: ما تاكيد داريم كه راهبرد فشار و گفتوگو به پايان رسيده و در اين دو روز نيز بحثهاي مختلفي انجام شد و بايد كمك كنيم كه راهبرد گفتوگو و همكاري روز به روز تقويت شود.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران با بيان اينكه در بستهي پيشنهادي ما كه سه سال پيش ارايه داديم سه محور براي گفتوگو پيشنهاد شد از جمله مسائل امنيتي بينالمللي، سياسي منطقهيي و اقتصادي، خاطرنشان كرد: قبل از گفتوگوهاي استانبول، در مكاتباتي كه بين ما و خانم اشتون صورت گرفت، خانم اشتون در نامهاي اعلام كرد كه حاضريم در كنار موضوع هستهيي ايران، در مورد موضوعات ديگر نيز گفتوگو كنيم و اين اعلام آمادگي مبنا قرار گرفت و در نشست استانبول نيز اين مسير دنبال شد و ما در دو موضوع و آنها نيز در دو موضوع پيشنهاداتي را مطرح كردند كه يكي مبارزه با دزدان دريايي و امنيت درياها و ديگري مبارزه با مواد مخدر بود.
نظرات شما عزیزان:
برچسب ها : مذاکرات بغداد, ایران و 1+5, ,